Hoa Tết với người Hà Nội.

Người Hà nội chơi hoa quanh năm, nhưng chợ hoa ấy mỗi năm chỉ họp có một lần từ hăm ba tháng Chạp, ngày các gia đình tiễn ông Táo về trời đến trước lúc giao thừa. Chợ họp trên một dãy phố cổ, được gọi là Cống Chéo Hàng Lược. Gọi thế vì trước kia ở xế chỗ đền đạo hồi có một cái cống bắc chéo qua sông Tô lịch. Sông Tô từ trên bưởi chạy dọc theo phố Phan Đình Phùng, qua cây đổ ra sông Hồng chỗ chợ Gạo. Còn lược thì bán ở đây thời hậu Lê. Đến nay thì không còn nhưng còn cái tên gợi nhớ. Hoa đào Quảng Ba, Nhật Tân, hoa các làng Ngọc Hà, Hữu Tiệp và các loại hoa từ các vùng Hồ Tây, Bách Thảo tụ về đây thành chợ. Trước đó, hoa Tết Hà Nội bán ở chợ Cầu Đông (quãng Hàng Đường) sau chuyển về chợ Đồng Xuân. Khu bán hoa chợ Đồng Xuân quá chật chỉ chứa nổi hoa ngày thường chứ không kham nổi hoa ngày Tết, cho nên hoa phải tràn ra Cống Chéo Hàng Lược.

Trong hơn nửa thế kỷ, dòng suối hương sắc từ Nghi Tàm, Quảng Bá để qua Yên Phụ vào chợ hoa Hàng Lược. Bây giờ thì lan cả tới các phố Phùng Hưng, Phan Đình Phùng, lấn cả lên vườn hoa Hàng Đậu, rẽ cả vào phố Lý Nam Đế. Cũng may, hiện nay các quận đều có chỗ bán hoa, chứ để hoa tràn tự nhiên thì không biết chợ hoa này đông đến mức nào. Người trồng hoa vất vả suốt năm nhưng ngày mang hoa về chợ, gương mặt họ có nét tươi của hạnh phúc, tưởng như đang san sẻ sự ấm áp, tươi vui cho mọi nhà. Còn trên những vườn đào ven Hồ Tây sau buổi “ tiễn” hoa về phố, chỉ còn trơ những gốc, nghe hun hút gió bấc thổi tràn qua đên sông Hồng.

Bây giờ người Hà Nội sắm Tết thanh thản, mua hoa Tết cũng dễ dàng. Ra cửa là gặp hoa. Các làng trồng hoa cũng có thay đổi, phía nam có Vĩnh Tuy, Thanh Trì, phía Tây có làng Đăm vốn nổi tiếng về hoa, phía bắc có huyện Gia Lâm. Cũng có nhiều làng xoay sang trồng hoa. Huyện Văn Giang bên Hưng Yên cũng gửi hoa, quất vào Hà Nội. Còn các làng hoa cũ Quảng Bá, Nghi Tàm, Ngọc Hà, Hữu Tiệp thì thành khách sạn nhà cao tầng gần hết. Đào Hồ Tây chỉ còn bán dọc theo một đoạn đường Lạc Long Quân. Nhiều người nuối tiếc về đổi thay này, nhưng sự vận động của đời sống là vậy. Làng này biến mất thì hai ba làng khác lại thành làng hoa. Hoa Hà Nội Phong phú hơn, năm nào cũngcó giống hoa lạ. Cúc Hà Lan có hàng chục loại: tím tía, trắng hồng, da cam.... Đồng tiền, hoa ly đủ mầu, thạch thảo như tuyết điểm....

Người ta ví hồng nào hồng chắng có gai, vậy mà bây giờ hồng không gai, lại to đẹp, rực rỡ màu sắc, có điều kém hương chút ít. Có loại hoa đã lâu vắng bóng, nay lại gặp trên chợ Hoa ngày Tết. Ấy là những giò thuỷ tiên toả rễ trắng muốt trong bắtt huỷ tinh đầy nước. Hoa bao giờ cũng thân thiết với người. Nó là hương sắc của đất trời, và cũng là hương sắc của chính tâm hồn con người vươn tới cái đẹp.

Minh Phương